معرفی بوتاکس و راهنمای مراقبت‌های قبل و بعد از آن به همراه ۷ عارضه شایع

پوست انسان به مرور زمان و ناشی از تأثیر عوامل مختلف محیطی، از سلامتی خود از دست می‌دهد و خطوط و چین‌های مختلفی روی آن شکل می‌گیرد. در این زمینه، راهکارهای طبیعی بسیاری برای جوان‌سازی پوست صورت و بخش‌های مختلف بدن وجود دارد.

اما در عصر حاضر، با پیشرفت علم و فناوری در حوزه‌ی پزشکی و زیبایی، از روش‌های نوین و بدون عوارض برای جوان‌سازی و زیباسازی استفاده می‌شود. بوتاکس یکی از این روش‌های نوین است که به طور گسترده در سراسر جهان برای کاهش خطوط و چین‌های پوستی و بهبود زاویه‌دهی اجزای مختلف صورت استفاده می‌شود.

بوتاکس چیست؟
این روش، با مراجعه بسیاری از افراد و استفاده گسترده از تزریقات، به نسبت بالایی از موفقیت برخورد کرده و رضایت بیماران را به دنبال داشته است. بوتاکس از دیگر روش‌های زیبایی است که نسبت به سایر روش‌ها، اثربخشی بیشتری داشته و در زمان کوتاهتری می‌توان آن را در کلینیک‌ها انجام داد.

بوتاکس، یک نوع پروتئین است که اصلی‌ترین ماده‌ی سازنده‌اش سم بوتولیسم است. این سم توسط باکتری به نام کلستریدیوم بوتولینوم تولید می‌شود و معمولاً باعث مسمویت شدید در غذا می‌شود.

اما اگر این ماده به مقدار مناسب و کنترل شده استفاده شود، می‌تواند فواید زیادی در زمینه‌های زیبایی و پزشکی داشته باشد. از مقادیر کم این ماده برای انجام تغییرات زیبایی در چهره به منظور جوان‌سازی استفاده می‌شود.

با تزریق بوتاکس زیر پوست، عضلات پوست فلج شده و فعالیت آن‌ها کاهش می‌یابد، که باعث کاهش چین و چروک‌ها می‌شود. این روش، کم‌تهاجم‌ترین روش برای سریعترین جوان‌سازی پوست است.

ماهیت این ماده به گونه‌ای است که بعد از وارد شدن به بافت پوست و تجمع در آن، پوست به شکلی طبیعی و بدون احساس سفتی یا غیرطبیعی به نظر می‌رسد، برخلاف سایر مواد تزریقی جوان‌سازی.

بوتاکس یک نوع نوروتوکسین است که با تاثیرگذاری بر روی سیگنال‌های عصبی، از تحریک و انقباض عضلات صورت جلوگیری می‌کند و باعث فلج موقت عضلات می‌شود. بسیاری از چین و چروک‌ها در پوست ناشی از انقباض عضلات هستند.

بوتاکس به طور دقیق در نواحی مختلفی از بدن تزریق می‌شود تا از انقباض عضلات که منجر به ایجاد چین و چروک در سطح پوست می‌شود، جلوگیری کند. این نواحی شامل خطوط اخم، خطوط دور چشم، لیفت ابرو و بینی، خطوط پیشانی و چین و چروک‌ها، اطراف بینی، خطوط چین و چروک روی گردن، ناحیه زیر بغل و کف دست برای کنترل تعریق بیش از حد، و همچنین تنظیم گوشه‌های ابرو و کشیدن کناره‌های چشم می‌شود.

تحقیقات نشان داده که بوتاکس می‌تواند بسیار موثر در بهبود میگرن باشد، و این موضوع در تحقیقاتی که توسط انجمن غذا و داروی آمریکا (FDA) انجام شده است، تایید شده است.

قبل از تزریق بوتاکس، برخی نکات مهم وجود دارد که باید آن‌ها را در نظر بگیرید:

۱. پرهیز از مصرف داروهایی مانند آسپرین، امگا ۳، ویتامین E و داروهای ضدالتهابی برای کاهش کبودی دو هفته قبل از تزریق.

۲. پرهیز از مصرف مشروبات الکلی حداقل یک هفته قبل از تزریق بوتاکس.

۳. اطلاع‌رسانی به پزشک در مورد هر گونه دارویی که ممکن است مصرف کنید.

۴. اطلاع‌رسانی به پزشک در صورت داشتن حساسیت آلرژیک.

۵. مشورت با پزشک در صورت مبتلا بودن به بیماری‌هایی مانند آنفولانزا و سرماخوردگی.

۶. پرهیز از آرایش قبل از انجام تزریق بوتاکس و پوشیدن لباسی راحت در روز انجام تزریق.

۷. پوست را قبل از تزریق به صورت کامل تمیز کرده و از هرگونه مواد آرایشی و شیمیایی خارج کنید.

همچنین، بوتاکس می‌تواند به عنوان یک راهکار بدون عوارض برای درمان خطوط چین و چروک پیشانی مورد استفاده قرار گیرد، که معمولاً ناشی از عواملی مانند مصرف دخانیات و تابش نور خورشید به مدت طولانی است. در صورت مواجهه با چین و چروک‌های در پیشانی، تزریق بوتاکس می‌تواند یک راه حل مناسب باشد.

انواع بوتاکس‌ها توسط برندهای مختلفی تولید و به بازار عرضه می‌شوند، هر یک از این برندها ویژگی‌های مخصوص خود را دارند و قیمت‌های متفاوتی دارند.

۱. بوتاکس دیسپورت (Dysport):
این نوع بوتاکس برای محو کردن خطوط دور چشم نازک بسیار مؤثر است و پروتئینی زیادی دارد.

۲. بوتاکس زئومین (Xeomin):
بوتاکس زئومین برای محو کردن چین و چروک‌های درشت موجود در نواحی مختلف صورت استفاده می‌شود و بدون استفاده از هیچ ماده افزودنی تولید می‌شود.

۳. بوتاکس درماتوکس (Dermatox):
این نوع بوتاکس برای محو کردن چین و چروک‌ها در صورت استفاده می‌شود و در کشور ایران محبوبیت بالایی دارد.

۴. بوتاکس مسپورت (Masport):
بوتاکس مسپورت برای برطرف کردن خط اخم بین دو ابرو استفاده می‌شود و در ایران بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

۵. بوتاکس نورونوکس (Neuronox):
این نوع بوتاکس در کره جنوبی تولید می‌شود و مانع از بروز چین و چروک در پوست می‌شود.

تعداد واحدهای بوتاکس مجاز برای تزریق در ناحیه پیشانی بستگی به جنسیت فرد دارد. اگر فرد مرد است، معمولاً دو تا سه واحد بیشتر از زنان تزریق می‌شود. دلیل این اختلاف این است که ماهیچه‌های مردان عموماً قوی‌تر از ماهیچه‌های زنان هستند.

بوتاکس علاوه بر کاربردهای زیبایی، کاربردهای درمانی نیز دارد. برخی از موارد استفاده از بوتاکس در زمینه زیبایی عبارتند از:

۱. از بین بردن خطوط اخم بین دو ابرو
۲. محو کردن خطوط افقی و درشت پیشانی
۳. افزایش زیبایی حالت چهره و ابروها
۴. از بین بردن چروک‌های بزرگ در ناحیه گردن
۵. بالا بردن نوک بینی
۶. از بین بردن افتادگی پوست

علاوه بر این، بوتاکس خواص درمانی نیز دارد، از جمله:

جلوگیری از تعریق بیش از حد در زیر بغل و کف دست و پا. با تزریق بوتاکس، تحریک‌پذیری اعصاب سمپاتیک ناحیه موردنظر کاهش می‌یابد و میزان تعریق در آن ناحیه کاهش می‌یابد.

بوتاکس می‌تواند در درمان سردرد و میگرن موثر باشد. با تزریق این ماده در ۳۱ نقطه مختلف از عضلات سر و گردن، برخی از عضلات مسئول ایجاد سردرد را فلج کرده و انقباض آنها را کنترل می‌کند. این باعث کاهش محسوس در شدت سردرد و میگرن می‌شود.

درمان پلک زدن‌های مکرر و بیش از حد هم از دیگر کاربردهای بوتاکس است. این ماده با کاهش انقباض عضلات مربوطه، از پلک زدن بیش از حد و غیرطبیعی جلوگیری می‌کند.

همچنین، بوتاکس می‌تواند در درمان کمردرد موثر باشد. با تزریق بوتاکس به عضلات ناحیه کمر، می‌توان اسپاسم عضلات کمر و التهابات مربوط به آنها را کاهش داده و درمان کمردرد را تسریع کرد.

درمان دندان قروچه نیز یکی از کاربردهای بوتاکس است. با تزریق بوتاکس در عضلات ناحیه فک، می‌توان مقدار انقباض این عضلات را کاهش داده و فشار اضافی به دندان‌ها را کاهش داده و درمان دندان قروچه را تسهیل کرد.

برای کاهش اندازه و لاغر کردن ناحیه ساق پا، می‌توان از بوتاکس استفاده کرد. وقتی بوتاکس در داخل ساق پا تزریق می‌شود، ماهیچه‌های این ناحیه را غیرفعال می‌کند و باعث کاهش سایز و بزرگی اضافی ساق پا می‌شود.

بوتاکس همچنین می‌تواند در کاهش اسپاسم عضلات مؤثر باشد، به ویژه برای افرادی که با مشکلات عصبی و اسپاسم عضلاتی پس از سکته مواجه هستند. این ماده زیر نظر متخصصان تزریق شده و می‌تواند به سرعت این مشکلات را درمان کند.

بوتاکس همچنین در درمان موارد دیگری نیز مؤثر است، مانند کاهش فعالیت مثانه‌ی بیش‌فعال و درمان اختلالات حرکتی مانند دیسونی دهانه رحم که می‌تواند درد در ناحیه گردن را به همراه داشته باشد. همچنین می‌تواند در درمان انحراف چشم در افراد بالای ۱۲ سال موثر باشد.

آیا بوتاکس حالت طبیعی چهره را تغییر می‌دهد؟

تزریق بوتاکس توسط یک متخصص و با استفاده از مواد با کیفیت، هیچگاه به طبیعیت چهره آسیب نمی‌زند. اما اگر از مواد ناشی از کیفیت پایین استفاده شود، این مواد ممکن است در حالت عادی طبیعی شما را به صورت غیرطبیعی نمایش دهند.

آیا آثار زخم بوتاکس روی صورت باقی می‌ماند؟

پس از تزریق بوتاکس، ممکن است برخی زخم‌های بسیار کوچک روی صورت دیده شود، اما این زخم‌ها بعد از چند روز به طور کامل بهبود می‌یابند و هیچ آثاری باقی نمی‌ماند.

چقدر زمان لازم است تا بوتاکس اثر بگذارد؟

بوتاکس معمولاً در عرض ۱ تا ۱۰ روز اثر می‌گذارد و می‌تواند مدت زمانی متوسط بین ۳ تا ۸ ماه اثرگذار باشد. این فرایند ممکن است تا مدتی طول بکشد، زیرا نیاز به تشکیل گیرنده‌های عصبی جدید در عضلات دارد.

مدت ماندگاری بوتاکس بین افراد متفاوت است و بستگی به عمق و شدت چین و چروک‌ها، ناحیه تزریق و سن فرد دارد. اما به طور معمول، تاثیرات بوتاکس بین ۳ تا ۶ ماه ماندگاری دارد. در برخی موارد، بوتاکس ممکن است تا ۸ ماه هم ماندگار باشد. اگر نیاز به تزریق مجدد پیش بیاید، بهتر است این کار را تحت نظر یک متخصص انجام دهید تا بهترین زمان برای تزریق مجدد را مشخص کند.

بعد از تزریق بوتاکس، مراقبت از پوست بسیار مهم است تا نتایج مطلوب بدست آید و عوارض جانبی کمتر شود. این مراقبت‌ها شامل:

1. پرهیز از تابش مستقیم نور خورشید تا چند ساعت بعد از تزریق.
2. استفاده از کرم ضدآفتاب هنگام خروج از منزل.
3. خودداری از دست زدن به ناحیه تزریق و مالش آن حداقل تا ۴ ساعت بعد از تزریق.
4. پس از گذشت یک ساعت، انجام کارهایی مانند خندیدن و اخم کردن به صورت طبیعی.
5. استفاده از کمپرس یخ برای تسکین تورم و کبودی‌ها.
6. پرهیز از دخانیات و مصرف مشروبات الکلی.
7. خودداری از خوابیدن روی ناحیه تزریق شده حداقل تا دو روز بعد از تزریق.
8. اجتناب از استفاده از آرایش تا ۲۴ ساعت بعد از تزریق.

بوتاکس به نسبت سایر روش‌های زیبایی عوارض کمتری دارد و عموماً عوارض آن مشکل‌زا و دائمی نیستند. این عوارض معمولاً پس از چند روز به طور کامل برطرف می‌شوند. برخی از شایع‌ترین عوارض بوتاکس شامل:

1. احساس بی‌حالی و خستگی
2. بی‌حسی
3. سفت شدن عضلات، سردرد و درد گردن
4. احساس درد در بازوها یا پاها
5. تاری دید و پف کردن پلک‌ها
6. خشکی دهان

بوتاکس یکی از بهترین روش‌های پزشکی برای جوان‌سازی و زیباسازی انواع مختلف صورت و گردن است. این روش موثرتر و ماندگارتر از بسیاری از روش‌های دیگر زیبایی است و همچنین هزینه کمتری دارد. به علاوه، بوتاکس دارای خواص درمانی برای برخی مشکلات سلامتی مانند درمان سردرد، کاهش اسپاسم عضلات و کنترل تعریق بیش از حد زیر بغل است.